Theo Peter F. Drucker, các quản lý doanh nghiệp hiểu và vận dụng tốt các nguyên tắc quản trị mà ông đã tổng quát hóa sẽ có tiềm năng trở thành những nhà quản trị xuất sắc.
Quản trị là gì?
Đó là một túi đầy các mánh khóe? hay là một mớ công cụ phân tích như đang giảng dạy tại các trường kinh tế? Những thứ ấy cũng tương đối quan trọng, chắc chắn là như vậy, quan trọng như cái nhiệt kế và kiến thức giải phẫu đối với bác sĩ. Nhưng sự phát triển và lịch sử của ngành quản trị – những thành công cũng như những vấn đề mà nó gặp phải dạy cho chúng ta rằng, trên tất cả, quản trị là một vài nguyên tắc không nhiều nhưng tương đối quan trọng. Cụ thể là:
1. Phục vụ sự phát triển con người
Quản trị xoay quanh con người. Nhiệm vụ của quản trị là khiến con người có khả năng hợp tác làm việc, khiến thế mạnh của con người trở nên hiệu quả và làm vô hiệu hóa điểm yếu của con người. Đó là tất cả những gì mà tổ chức xoay quanh nó, và là lý do khiến quản trị trở thành nhân tố quan trọng và quyết định. Ngày nay, trên thực tế tất cả chúng ta đang được tuyển dụng bởi những tổ chức có quản lý, những doanh nghiệp lớn và nhỏ, kinh doanh và phi kinh doanh – điều này đặc biệt đúng với những người được đào tạo. Chúng ta phụ thuộc vào quản trị vì phải tìm kiếm kể sinh nhai và vì khả năng giúp chúng ta đóng góp và đạt thành quả. Thực ra, khả năng chúng ta có thể đóng góp cho xã hội thường phụ thuộc vào hoạt động quản trị của doanh nghiệp chúng ta đang làm việc cũng nhiều như phụ thuộc vào kỹ năng sự cống hiến và nỗ lực của chúng ta.
2. Kế thừa và phát triển truyền thống văn hóa dân tộc
Vì quản trị liên quan đến việc hòa hợp nhiều người vào cùng một cuộc phiêu lưu chung, nó chịu ảnh hưởng sâu sắc bởi văn hóa. Những gì các nhà quản trị làm ở Đức, Anh, Mỹ, Nhật Bản hay Brazil là giống nhau. Do đó, một trong những thách thức cơ bản với các nhà quản trị tại các nước đang phát triển là phải tìm ra và xác định những phần đó trong truyền thống lịch sử và văn hóa của mình vốn có thể sử dụng như những tòa nhà. Chẳng hạn như, sự khác biệt giữa thành công kinh tế của Nhật và sự lạc hậu tương đối của Ấn Độ thường được giải thích rằng do các nhà quản trị Nhật Bản có khả năng gieo những khái niệm về quản trị được nhập khẩu trên mảnh đất văn hóa của họ và nuôi dưỡng chúng lớn lên. Liệu các nhà lãnh đạo của Trung Quốc có thể làm điều tương tự – hay liệu truyền thống tuyệt vời của họ sẽ trở thành chướng ngại vật cho sự phát triển của đất nước – vẫn còn đang là một câu hỏi chưa được trả lời.
3. Cam kết và thực hành giá trị của doanh nghiệp
Mỗi doanh nghiệp đều cần có những mục tiêu đơn giản, rõ ràng và nhất quán. Sứ mệnh của nó phải đủ rõ và đủ lớn để đưa ra được tầm nhìn chung. Những mục tiêu thể hiện tầm nhìn ấy cũng phải rõ ràng phổ biến và thường xuyên được khẳng định lại. Gần đây chúng ta hay nghe nói về “văn hóa doanh nghiệp”. Nhưng ý nghĩa thực sự chúng ta muốn ám chỉ là sự cam kết xuyên suốt doanh nghiệp đối với những mục tiêu chung và những giá trị chung. Không có sự cam kết đó sẽ không tồn tại doanh nghiệp mà chỉ tồn tại một đám đông hỗn loạn. Nhiệm vụ của quản trị là suy nghĩ, đặt ra và làm gương đối với những đối tượng, giá trị và mục tiêu đó.
4. Tổ chức dạy học và đào tạo phát triển
Nhiệm vụ của quản trị cũng là giúp doanh nghiệp và mỗi thành viên của nó có khả năng phát triển và lớn mạnh khi các nhu cầu và cơ hội thay đổi. Điều này có nghĩa là mỗi doanh nghiệp là một tổ chức học và dạy. Đào tạo và phát triển phải tồn tại trong doanh nghiệp ở mọi cấp độ – đào tạo và phát triển phải là một quá trình không ngừng nghỉ.
5. Phát triển năng lực cá nhân và trách nhiệm cộng tác
Mỗi doanh nghiệp được tạo nên từ những người có kỹ năng và kiến thức khác nhau thực hiện những công việc khác. Vì lý do đó, nó phải được xây dựng dựa trên mỗi giao tiếp giữa con người và trên trách nhiệm cá nhân của mỗi người. Mỗi thành viên phải suy nghĩ xem anh ta sẽ hoàn thành những gì − và phải đảm bảo rằng tổ chức cũng biết và hiểu rõ mục tiêu đó. Mỗi thành viên phải suy nghĩ xem anh ta có nghĩa vụ gì với những người khác – và phải đảm bảo rằng những người khác hiểu và chấp nhận nghĩa vụ đó. Mỗi thành viên phải suy nghĩ xem mình cần gì ở những người khác – và phải đảm bảo rằng những người khác biết anh ta trông đợi gì ở họ.
6. Đánh giá và liên tục cải tiến
Không phải sản lượng hay lợi nhuận tự bản thân chúng là thước đo đầy đủ cho hiệu quả hoạt động của quản trị và doanh nghiệp. Chỗ đứng trên thị trường, sự đổi mới, năng suất, phát triển con người, chất lượng kết quả tài chính, tất cả những yếu tố này đều quan trọng đối với hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, và thậm chí với sự tồn tại của doanh nghiệp. Ở khía cạnh này, doanh nghiệp rất giống với con người. Cũng như chúng ta cần các thông số đa dạng để đánh giá sức khỏe và hoạt động của mình, chúng ta cũng cần các thông số đa dạng đối với một doanh nghiệp. Hoạt động của doanh nghiệp phải được xây dựng gắn liền với doanh nghiệp và quản trị, nó phải được đo – hay ít nhất là đánh giá – và được cải thiện không ngừng.
7. Thỏa mãn nhu cầu của khách hàng, thị trường
Cuối cùng một điều duy nhất và quan trọng nhất cần nhớ đối với bất kỳ doanh nghiệp nào là: không có kết quả nào nằm trong bốn bức tường của doanh nghiệp. Kết quả của một doanh nghiệp là sự thỏa mãn nhu cầu của khách hàng. Kết quả của một bệnh viện là một bệnh nhân đã được chữa điều trị. Kết quả của một trường học là một sinh viên học được gì đó và ứng dụng nó trong công việc mười năm sau. Trong lòng doanh nghiệp chỉ có trung tâm chi phí. Kết quả chỉ tồn tại bên ngoài doanh nghiệp.
Về quản trị, cũng như về bất cử lĩnh vực nào khác trong công việc của con người, chúng ta còn rất nhiều điều để nói. Các công cụ cần phải được nắm bắt và sử dụng. Kỹ thuật và một loạt các quy trình và quá trình cũng cần được học. Nhưng nhà quản lý nào thực sự hiểu được các nguyên tắc liệt kê ở trên và thực sự điều khiển được chúng bằng sự hiểu biết của mình sẽ là những nhà quản lý thành công và hoàn hảo – đó là kiểu nhà quản lý có thể xây dựng các doanh nghiệp thành công và hiệu quả ở tầm thế giới, những người có thể định nên các tiêu chuẩn, nêu gương và để lại di sản về cả năng lực tạo ra của cải cao hơn và tầm nhìn rộng lớn hơn cho nhân loại.
HBR Press Tháng 9 & 10 năm 1988.
